“Mustafa Kemal’in Tayyareleri”
Milli Mücadele’nin en zor zamanları hiç şüphesiz 1920 yılının bahar ve yaz aylarıydı. Anadolu’da düşman işgalinin hızla devam ettiği bir tarihte, 8 Temmuz 1920’de Yunan ordusunun Bursa’yı işgali etmesinden sadece birkaç gün sonrasıydı. Daily Telegraph kaynaklı İleri gazetesinde “Mustafa Kemal’in Tayyareleri” başlıklı bir haber yayımlandı. (Söz konusu haber tarih kitaplarına henüz geçmemiş olup; ilk kez bu sayfada yayımlanıyor)
Haberin çıktığı bu tarih; düzenli ordularımızın ve özellikle Türk hava filosunun henüz kurulma aşamasında olduğu çok erken bir tarihtir. Milli Mücadele tarihimizde Türk hava filosunun varlığına ait bulabildiğim ilk faaliyetlerden biri bu haberdir.
Haberin sonunda Mustafa Kemal için; “her şeyi düşünmüş, yalnız Yunan taarruzundan başka” deniyor. Oysa Mustafa Kemal Yunan taarruzunu da pek güzel bir biçimde düşündü. Bu güzel düşüncenin uygulanışını bir süre sonra, Yunan ordusunu denize dökerek tüm dünyaya kanıtlandı.
Daily Telegraph kaynaklı aşağıda metni yer alan “Mustafa Kemal’in Tayyareleri” başlıklı Arap harfli Türkçe haber şöyle:
“Mustafa Kemal’in tayyareleri
(Daily Telegraph) gazetesine atfen (Bosphor) da gördüğümüze göre bir İngiliz harp sefinesi (gemisi) kumandanı tarafından Asya sahilde kırık bir tayyare görülmüş ve derhal karaya bir müfreze çıkarılmıştır. Bu tayyare son sistem mitralyözler ve bombalar, telsiz telgraf aleti ile mücehhez bir Alman harp tayyaresi imiş. İcra edilen taharriyat (araştırma) neticesinde ikmal olunmuş otuz tayyare ile uçmaya hazır iki tayyare keşfedilmiştir. Bu imalathane Mustafa Kemal’in eseridir. Mustafa Kemal, hiçbir şeyi ihmal etmemiş, her şeyi düşünmüş, yalnız Yunan taarruzundan başka.” (Son cümle sansür tarafından çıkarılmış)
İleri gazetesi, 12 Temmuz 1920, sayfa: 1.